روش اجرای پله ساختمان و ساخت شمشیری

نمونه پله شمشیری

اجرای پله ساختمان

پله، یکی از مهم ترین اجزای هر ساختمان و البته در عین حال یکی از پیچیده ترین آن ها است.

روش اجرای پله ساختمان و ساخت شمشیری مبحثی است که به آن می پردازیم

یک مهندس بایستی بتواند حالت کلی پله های ساختمان را به خوبی در ذهن خود تصور نموده و در اجرای آن به شکل درست و استاندارد بکوشد.

اجرای پله به صورت اصولی امری نسبتا دشوار بوده و تنها به کمک نیروی اجرایی بسیار کارآزموده و حرفه ای میسر است.

شاید تعجب کنید اگر بدانید که اکثر پله های اجرا شده، دارای مشکلات اجرایی هستند.

کم تر پیش می آید تا ارتفاع همه پله ها یکسان و یا پله ها همگی به صورت کامل تراز شده باشند.

اگرچه این مسائل معمولا با چشم زیاد مشخص نمی گردند، اما به هر حال نشان از سختی اجرای پله دارند.

از این رو در این نوشتار می کوشیم تا به صورت کامل، روش اجرای پله را شرح دهیم.

تیرهای شمشیری پله

همان گونه که می دانید، علی رغم سایر اعضای ساختمان، پله از تیر هایی تشکیل شده است.

که هر کدام در مجموع دو شکست یا خم شدگی در طول خود دارند.

به این تیرآهن ها شمشیری گفته می شود.

در تصویر بالا شمشیری های پله را مشاهده می نمایید.

در گام نخست بایستی سعی کنیم که الگوی پله را روی دیوار مجاور پله پیاده سازی نماییم.

به این عملیات، اصطلاحا «خط کردن پله» گفته می شود. بنابراین مراحل خط کردن پله عبارتند از:

مراحل خط کردن پله

۱- بر روی دیواری که قرار است پله ها در مجاور آن اجرا گردند، یک لایه اندود گچ به صورت مورب با زاویه شیب پله و عرض تقریبی ۵۰ سانتی متر کشیده می شود.

این لایه تنها برای علامت گذاری بهتر روی دیوار است و از این رو نیازی به ضخامت چندان زیاد و یا اجرای دقیق ندارد.

۲- در مرحله دوم خط کردن پله، ما می بایست کف تمام شده ساختمان یا نقطه ۰٫۰۰ را مشخص کنیم. سپس به کمک مداد قرمز یا ماژیک روی آن علامت گذاری می نماییم.

این نقطه، نقطه ی شروع خط کردن پله خواهد بود.

۳- حال که نقطه ی شروع مشخص شد، به کمک تراز دستی یک خط عمودی از نقطه شروع رسم نموده و به اندازه ارتفاع نخستین پله روی خط عمودی جدا می کنیم.

بدین صورت سطح ارتفاعی اولین پله به دست خواهد آمد.

۴- به کمک تراز دستی از نقطه به دست آمده یک خط افقی رسم نموده و به اندازه اولین کف پله از آن جدا می نماییم.

۵- همانند دو مرحله ی پیشین، بقیه ارتفاع ها و کف پله ها را مشخص نموده تا به کف تمام شده پاگرد برسیم.

اگر این کار را با حوصله و دقیق انجام دهیم.

نهایتا روی دیوار طرحی همانند شکل زیر خواهیم داشت:

۶- پس از مشخص شدن کف و ارتفاع تمامی پله ها، به کمک یک شمشه با رسم یک خط مورب، لبه زیر تمامی پله ها را به یکدیگر متصل خواهیم نمود.

۷- در گام بعدی به موازات خط رسم شده، خط دیگری به فاصله ارتفاع تیرآهن (یا همان نمره تیرآهن) مورد استفاده برای شمشیری، رسم خواهیم کرد.

بدین صورت محل به کارگیری تیرآهن مشخص خواهد شد.

پس از انجام گام های هفت گانه بالا، محل به کارگیری شمشیری مشخص گردید.

با انجام این موارد، کار برای اجرای شمشیری بسیار آسان گشت.

ساخت الگو و شمشیری پله

حال طبق مراحل زیر در صدد اجرای شمشیری برخواهیم آمد:

در مرحله اجرای پله، می بایست اول تیرآهن شمشیری به صورت مناسب و استاندارد ایجاد گردد.

با توجه به وجود دو شکستگی در این تیرآهن، می بایست زاویه این شکستگی ها به صورت مناسب رعایت گردد.

برای این منظور، معمولا بایستی از الگو استفاده شود. بنابرین برای ساخت الگو و شمشیری پله خواهیم داشت:

۱- برای ساخت الگو، می بایست ابتدا به کمک مقوا یک الگو بسازیم.

برای این منظور با توجه به طرح کشیده شده روی دیوار، در محل خم ها، یک الگو خواهیم ساخت.

۲- پس از ایجاد این الگو، با توجه به این که شمشیری های پله در طبقات مختلف معمولا مشابه هستند، می بایست یک الگوی فلزی ایجاد نماییم.

برای این منظور، کافی است که الگوی مقوایی را بر روی ورق گالوانیزه قرار داده و الگویی از جنس ورق گالوانیزه تولید نماییم.

با توجه به این که در طول شمشیری دو شکستگی داریم، روی ورق نیز دو الگو پیاده سازی خواهیم نمود.

این الگوها، زاویه خم بالا و پایین شمشیری را نشان می دهند.

۳- در این مرحله با استفاده از دو الگو، محل خم شدگی را روی تیرآهن به شکل دو قسمت لچکی پیاده سازی خواهیم نمود.

۴- در این گام، مثلث لچکی مشخص شده را، به کمک دستگاه برشکاری بریده و بیرون خواهیم آورد.

این مثلث حاصل یک بال و قسمتی از جان خواهد بود.

۵- در حالتی که تیرآهن هنوز گرم است، به کمک پتک بر روی بال بالایی تیرآهن می کوبیم.

این امر سبب خم شدن تیرآهن شمشیری پله خواهد شد.

۶- در این گام، زاویه خم شده را با الگو کنترل خواهیم نمود.

۷- پس از اطمینان از درست بودن زاویه خم، محل درزها را جوش داده و با استفاده از سنگ فرز، سنگ خواهیم زد.

این امر سبب می شود که سطح روی جوش و تیرآهن برابر شود.

۸- در منطقه برش خورده و جوش شده، با توجه به ضعف نسبی آن منطقه بایستی به کمک چند ورق یا پلیت تقویت صورت گیرد.

به همین جهت دو ورق کوچک را برش زده و در دو طرف جان به منطقه برش خورده جوش می دهند.

پس از ساخت شمشیری ها، آن ها را نصب نموده و پله ها روی آن اجرا می گردند.

معمولا برای اجرای هر ردیف پله دو شمشیری کافی می باشند.

با این حال ممکن است در موارد پله های عریض به تشخیص طراح، تعداد شمشیری های بیش تری لازم باشند. فاصله میان هر دو شمشیری در حدود ۹۰ سانتی متر است.